E-Ticarette Güven Damgası Dönemi

E-Ticarette güven damgası dönemi ile en önemli sorunlardan güven bunalımı aşılıyor. Globalleşen dünyada gelişen teknoloji ekonomik hayatı ve dolayısıyla ticaret hayatını da etkilemiş, e-ticaret sektörü günümüzde oldukça önemli bir noktaya erişmiştir. Dünyadaki gelişmelere paralel olarak ülkemiz açısından da e-ticaret sektörünün hızlı bir şekilde büyüdüğünden bahsetmek yerinde olacaktır.

E-ticaret ortamındaki hızlı büyüme ve gelişmeler bir takım sorunları da beraberinde getirmiştir. Söz konusu alandaki en önemli sorunlardan birisi de tüketicilerin duyduğu “güven” endişesidir.

Türkiye İstatistik Kurumu(TÜİK) Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması, 2016 verilerine göre; İnternet üzerinden Nisan 2015 ile Mart 2016 arasındaki on iki aylık dönemde internet alışverişi yapan bireylerin %24,9’u sorun yaşarken en çok şikâyet edilen konular ise %44,9 ile “teslimatın belirtilenden daha yavaş olması” ve %42,1 ile “yanlış veya hasarlı ürün veya hizmetin teslim edilmesi” olmuştur. (http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=21779)
Artan sorunlar Gümrük ve Ticaret Bakanlığını da harekete geçirmiş ve geçtiğimiz Eylül ayında Elektronik Ticarette Güven Damgası Hakkında Tebliğ Taslağı yayımlanmıştır. Yapılan görüşmelerin ardından ise söz konusu tebliğ 06.06.2017 Tarihinde Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. İşbu tebliğ ile internet kullanıcılarının çevrimiçi internet alışverişi yaparken duydukları güvenlik ve hizmet kalitesi konularındaki endişelerin giderilmesi, hizmet kalitesinin geliştirilmesi, kayıt dışılığın azaltılması ve netice itibariyle de e-ticaret hacminin arttırılması hedeflenmektedir.
İşbu tebliğ ile öngörülen asgari güvenlik ve hizmet kalitesi standartlarına uyan hizmet sağlayıcı ve aracı hizmet sağlayıcı, güven damgası adlı elektronik işarete sahip olmaya hak kazanacaktır.
Güven damgası hususu, almak isteyenlerin tercihine bırakılmış ve zorunlu tutulmamış olsa da güven damgası almamış firmalar tüketici nezdinde “güvensiz” izlenimi oluşturacağından özellikle de günümüz rekabet ortamı düşünüldüğünde bir süre sonra birçok firmanın güven damgası almak durumunda kalacağı düşüncesindeyiz.

Güven damgası almak için yerine getirilmesi gerekenler
– Kişisel veri ve ödeme bilgisi içeren her türlü işlemin internet sitesi ve mobil sitede EV SSL, uygulamada SSL ile gerçekleştirilmesi sağlanır,
– Güven damgası başvurusunda bulunmadan en fazla üç ay önce ve her takvim yılı içinde en az bir defa, sızma testi firmalarına sızma testi yaptırılır, gerekli önlemler alınır ve bu önlemlerin alındığına ilişkin doğrulama testi yaptırılır,
– Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanununa, İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanuna, Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanuna, Tüketicinin Korunması Hakkında Kanuna, Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanuna, Kişisel Verilerin Korunması Kanununa ve bu kanunların ikincil düzenlemeleri ile elektronik ticaret ortamında satışı yasak olan ya da şarta bağlanan ürünlere ilişkin düzenleme ve idari kararlara uygun süreçler tasarlanır,
– Elektronik ticaret ortamında çocukların fiziksel, zihinsel, ahlaki, psikolojik ve toplumsal gelişim özelliklerini olumsuz yönde etkileyebilecek içeriğe yönelik tedbirler alınır,
– Elektronik ticarete konu malın stok bilgisi, içeriği, malzemesi, ölçüleri gibi özelliklerine, kullanımına ve varsa garantisine, teknik desteğine ve bunların kim tarafından sağlanacağına ilişkin detaylar belirtilir,
– Elektronik ticarete konu malın gerçek boyutlarının anlaşılmasını mümkün kılan görseller, tedarik, kargo ve teslimat süresi gibi hususlar, sipariş alıcıya teslim edilinceye kadar siparişin durumu hakkında gerekli bilgiler ve kargo takip imkânı sunulur ya da sunulmasına olanak sağlanır,
– Elektronik ticarete konu hizmetin kim tarafından sağlanacağı, kapsamı ve süresi gibi bilgiler sunulur ya da sunulmasına olanak sağlanır,
– Alıcının siparişi hakkında bilgi alabilmesi, talep ve şikâyetlerini internet tabanlı iletişim yöntemlerinden en az biri ve telefon aracılığıyla iletebilmesi için müşteri hizmetleriyle iletişim imkânı sunulur. Talep ve şikâyetlerin etkin bir şekilde yönetilmesi, sonuçlandırılması ve konuya ilişkin alıcının bilgilendirilmesi sağlanır,
– Güven damgası almak isteyen hizmet sağlayıcı ve aracı hizmet sağlayıcının gerçek kişi olması halinde kendisinin ve yetkili temsilcisinin, tüzel kişi olması halinde ise yöneticilerinin ve yetkili temsilcilerinin 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 53. maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına ya da affa uğramış olsa bile devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama, kaçakçılık veya bilişim suçlarından mahkûm olmaması gerekecektir,
– Son olarak da güven damgası almak isteyen hizmet sağlayıcı ve aracı hizmet sağlayıcı iflas etmiş ise itibarın iadesinin sağlanmış olması gerekecektir.
Güven damgası başvuru aşaması
– Güven damgası başvurusu hizmet sağlayıcı ve aracı hizmet sağlayıcı tarafından GDS’ye yani Güven Damgası Sağlayıcısına yapılır,
– Hizmet sağlayıcı veya aracı hizmet sağlayıcının birden fazla elektronik ticaret ortamının bulunması halinde, güven damgası tahsis edilmesi istenen her bir elektronik ticaret ortamı için ayrı ayrı başvuruda bulunulur,
– Başvuru sahibi, Tebliğin 5. maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri ile ikinci ve üçüncü fıkralarındaki şartlara uyduğunu gösterir belgeleri, birinci fıkranın diğer bentlerindeki şartları taşıdığına dair yazılı beyanını ve başvuru ücretini ödediğine dair makbuzu başvurusu sırasında GDS’ye sunar,
– Başvuru sahibinin tebliğde öngörülen şartlara uygunluğu kontrol edilerek bu kontrole ilişkin tespitlerin yer aldığı bir rapor başvuru tarihinden itibaren otuz gün içinde hazırlanır,
– GDS tarafından yapılan kontrol neticesinde şartlara uyduğu tespit edilen başvuru sahibine güven damgası tahsis edilirken şartlara uymadığı tespit edilen başvuru sahibine bu durumun ortadan kaldırılması için otuz gün süre verilir. Bu süre bir defaya mahsus olmak üzere on beş gün uzatılabilir. Verilen sürenin sonuna kadar şartlara uyduğu tespit edilen başvuru sahibine güven damgası tahsis edilir. Aksi halde başvuru reddedilir,
– Güven damgası, hizmet sağlayıcı ve aracı hizmet sağlayıcının elektronik ticaret ortamının ana sayfasında yer alır. Güven damgasına ana sayfa dışındaki sayfalarda da yer verilebilir,
– Tahsis edilen her bir güven damgası üzerinden GDS’nin internet sitesine doğrulama bağlantısı sağlanır. Bu bağlantı aracılığıyla, güven damgasının tahsis edildiği hizmet sağlayıcı veya aracı hizmet sağlayıcıya ilişkin bilgiler belirtilir,
– Güven damgası tahsis edilen hizmet sağlayıcı ve aracı hizmet sağlayıcının elektronik ticaret ortam bilgileri GDS’nin internet sitesinde güncel olarak yayımlanır.
Av. Barış GÖĞÜŞOĞLU